Trong giai đoạn đầu tìm hiểu về hành trì thiền, câu hỏi thường gặp nhất là: “Làm thế nào để thực hành thiền một cách chuẩn xác?” Thông qua những lời chỉ dạy trong Ngài Mahasi bài giảng, vị thiền sư không đưa ra những định nghĩa giáo điều khó hiểu, nhưng lại đưa ra một phương pháp cực kỳ thực tế: cần ghi nhận rõ rệt mọi diễn biến của thân tâm tại thời điểm hiện tại.
Theo quan điểm của Ngài Mahasi cho người mới, hành thiền không cốt để săn tìm những trạng thái hỷ lạc hay an tĩnh lạ thường. Thiền chính là rèn luyện khả năng quan sát sáng suốt. Lúc cơ thể di chuyển, cần hay biết về sự dịch chuyển. Lúc ý nghĩ khởi lên, cần nhận rõ trạng thái tư duy. Khi có khó chịu, biết khó chịu. Sự tỉnh giác này là yếu tố căn bản để hình thành tuệ giác.
Bậc Thầy Mahāsi luôn dắt dẫn hành giả mới đi từ những tiền đề giản đơn nhất. Tiến trình hô hấp, mà cụ thể là chuyển động phồng xẹp nơi vùng bụng, trở thành đối tượng tập trung chủ đạo bởi sự thường trực và tính rõ ràng. Nếu thiền sinh duy trì sự hay biết về “phồng và xẹp” một cách đều đặn, trạng thái tâm lý sẽ dần thoát khỏi sự hỗn loạn và tăng cường độ sáng suốt. Khi ý nghĩ trôi dạt, hãy thầm niệm “suy nghĩ” rồi đưa tâm trở lại đề mục. Không nên nảy sinh tâm lý tự ti hay cố công lý giải.
Xuyên suốt nội dung các Ngài Mahasi bài giảng, vị thiền sư khẳng định yếu tố then chốt không phải là độ dài của thời khóa, mà chính là tần suất xuất hiện của chánh niệm. Chỉ cần vài phút thực hành đúng, còn hơn nhiều giờ nhưng thiếu sự tỉnh giác. Vì vậy, người mới không nên ép mình quá mức, mà nên chú ý đến tính liên tục và tinh thần bền bỉ.
Điểm độc đáo nổi bật trong lộ trình Ngài Mahasi cho người mới là thiền không bị giới hạn trong tư thế ngồi. Lúc bước đi, rõ biết việc đi; lúc đứng, rõ biết việc đứng; lúc nằm, rõ biết việc nằm. Kể cả lúc ăn cơm, lau dọn hay thảo luận cùng người khác, khi chánh niệm hiện tiền, tất cả đều là quá trình thiền định. Nhờ vậy, người hành giả dần học cách sống tỉnh thức giữa đời thường.
Nếu áp dụng chính xác các hướng dẫn từ Ngài Mahasi bài giảng, hành giả sơ cơ sẽ dần nhận ra một chân lý cốt lõi: tất cả các pháp đều mang tính chất sinh và diệt. Thọ uẩn không vĩnh hằng, tư duy không tồn tại lâu, cảm xúc cũng chỉ là thoáng qua. Nhận thức này không phải kết quả của tư duy logic mà là từ sự chứng nghiệm thực tế. Điều này giúp click here làm suy yếu sự bám chấp và những phản xạ tâm lý cố hữu.
Dành cho các hành giả mới, đạo lộ mà Ngài Mahasi cho người mới vạch ra là một hành trình đáng tin cậy và trung thực. Không cần tin vội, không cần mong cầu kết quả nhanh. Chỉ cần thực hành đúng, quan sát đều đặn, và để trí tuệ tự lớn lên theo thời gian. Đó là giá trị cốt lõi ẩn chứa trong các bài pháp giản đơn mà đầy triết lý của Ngài Mahāsi.